Si Të Njohim Dhe Trajtojmë Mykun E Gojës

Myku i gojës, i njohur si mëllenja orale, është një gjendje e shkaktuar nga rritja e tepërt e kërpudhës Candida albicans në mukozën e gojës. Candida është një mikroorganizëm i zakonshëm që gjendet në gojë, por në disa raste, mund të zhvillohet në mënyrë të pakontrolluar, duke çuar në simptoma të pakëndshme. 

Simptomat kryesore të mëllenjës orale përfshijnë lezione kremoze të bardha që shfaqen në gjuhë dhe në brendësi të faqeve. Nëse nuk trajtohet, infeksioni mund të përhapet në qiellzën e gojës, mishrat e dhëmbëve dhe pjesën e pasme të fytit, duke e bërë më të vështirë menaxhimin e tij.

Edhe pse kushdo mund të preket nga myku oral, të porsalindurit dhe të moshuarit janë më të prirur ndaj këtij infeksioni për shkak të sistemit të tyre imunitar më të dobët. Ky rrezik është i pranishëm edhe për ata që vuajnë nga çrregullime të tjera mjekësore që dëmtojnë imunitetin.

Në këtë blog, do të shqyrtojmë simptomat më të zakonshme të mykut oral dhe si mund t'i trajtoni ato. Gjetja e trajtimit të duhur për menaxhimin e simptomave është thelbësore, veçanërisht nëse keni një sistem imunitar të dobësuar. 

Simptomat E Mykut Të Gojës

Më poshtë, do të përmendim disa nga shkaqet dhe simptomat e mykut së gojës tek fëmijët, të rriturit dhe nënat gjidhënëse. Edhe pse në fazat e hershme simptomat mund të jenë të vështira për t'u zbuluar, është e rëndësishme të jeni në dijeni për shenjat më të shpeshta që mund të vihen re kur infeksioni fillon të përparojë:

Tek Fëmijët Dhe Të Rriturit

Në fillim, nuk do të jeni në gjendje të vini re ndonjë ndryshim ose shenjë të mykut në gojën, por ndërsa bakteret fillojnë të rriten, simptomat mund të përfshijnë:

• Myku oral do të shfaqet si lezione të bardha kremoze në të gjithë gojën, veçanërisht në gjuhë. Megjithatë, ndonjëherë mund t'i vëreni edhe brenda në faqe ose në qiellzën e gojës. 
• Lezionet do të kenë një pamje si gjizë dhe do të jenë të trasha. 
• Ndërsa bakteret rriten, do të ndjeni dhimbje dhe skuqje rreth gojës. Kjo mund të shkaktojë vështirësi gjatë gëlltitjes dhe ngrënies. 
• Nëse lezionet kruhen, ato mund të shkaktojnë gjakderdhje dhe dhimbje. 
• Ndonjëherë, lezionet mund të formohen edhe në qoshet e gojës, duke shkaktuar çarje dhe skuqje. 
• Ju nuk do të jeni në gjendje të shijoni ushqimin në të njëjtën mënyrë.
• Nëse keni proteza, dhimbja dhe acarimi do të lokalizohen posht tyre në zonën e mishrave të dhëmbëve. 
• Në raste të rralla, kur myku zhvillohet te njerëzit me çrregullime që dobësojnë sistemin imunitar, si HIV/AIDS, simptomat mund të jenë shumë më të rënda dhe të përhapen në ezofag. Kjo mund të rezultojë në vështirësi për të ngrënë dhe gëlltitur, duke shkaktuar dhimbje dhe parehati, shpesh të shoqëruara me një ndjesi sikur diçka ka ngecur në fyt. 

Tek Foshnjet Dhe Nënat Që Ushqejnë Me Gji

Identifikimi i mykut oral tek të porsalindurit është shpesh i thjeshtë. Përveç lezioneve të bardha karakteristike, foshnjat mund të shfaqin shenja shqetësimi ose nervozizmi gjatë ushqyerjes ose pirjes. Ekziston gjithashtu një rrezik që infeksioni të transmetohet nga nëna te foshnja përmes ushqyerjes me gji, nëse nuk trajtohet siç duhet. 

Ndërsa simptomat e mykut oral tek foshnjat janë të ngjashme me ato tek të rriturit, gratë që ushqejnë me gji dhe janë të infektuara mund të përjetojnë edhe simptoma të tilla si:

• Thithkat e ndjeshme.
• Skuqje, çarje dhe ndjesi kruajtjeje rreth thithkave. 
• Ndjenja e shqetësimit ose dhimbjes gjatë ushqyerjes me gji.
• Ndonjëherë gratë mund të ndjejnë një dhimbje të mprehtë therëse në gjoks. 

Shkaqet E Mykut Oral

Trupi ynë është plot me baktere të këqija dhe të mira dhe detyra e sistemit tonë imunitar është të luftojë këto baktere të dëmshme duke ruajtur ekuilibrin e duhur mes tyre. Megjithatë, për disa arsye, sistemi ynë imunitar mund të dështojë dhe bakteret do të lulëzojnë, duke përfshirë kërpudhat candida. 

Disa nga arsyet pse mund të shkaktohet myku oral përfshijnë:

• Ilaçet e astmës.
• Përdorimi i të njëjtit trajtim antibiotik, veçanërisht nëse zgjat një kohë të gjatë ose përfshin një dozë të lartë. 
• Nëse nuk keni një rutinë të rregullt dentare.
• Përdorimi i duhanit.
• Nëse mbani proteza që nuk i përshtaten siç duhet gojës.
• Të pasurit gojë të thatë të vazhdueshme ose për shkak të medikamenteve ose një trajtimi mjekësor si kimioterapia. 

A Është Ngjitës Myku Oral?

Myku oral zakonisht nuk është infeksion ngjitës mes të rriturve të shëndetshëm, por për ata me sistem imunitar të dobësuar, ekziston një rrezik më i lartë infektimi. Për njerëzit me një imunitet të fortë, është e pazakontë që myku të përhapet përmes kontakteve të përditshme, si puthja ose ndarja e enëve të ngrënies. 

Megjithatë, edhe pse myku nuk është lehtësisht i transmetueshëm dhe rrallë kalon nga një person te tjetri, është gjithmonë e ide e mirë të merrni masa parandaluese. Shmangia e kontakteve të ngushta dhe mosndarja e objekteve personale me dikë që ka myk oral është një mënyrë efektive për të zvogëluar çdo rrezik të mundshëm infektimi. 

Cilët Janë Faktorët E Rrezikut Për Mykun Oral?

Nëse ndonjë nga faktorët e mësipërm vlen për ju, mund të jeni në një rrezik më të lartë të zhvillimit ose përkeqësimit të simptomave të mykut oral:

• Siç u përmend më herët, një sistem imunitar i dobësuar është një faktor kryesor që kontribuon në zhvillimin e mykut oral. Për shkak të imunitetit të tyre më të brishtë, foshnjat dhe të moshuarit janë veçanërisht të ndjeshëm ndaj këtij infeksioni. Një sërë faktorësh mund të ndikojnë negativisht në forcën e sistemit imunitar, duke përfshirë sëmundje të rënda si kanceri dhe HIV/AIDS, si dhe përdorimi i medikamenteve imunosupresive. Këto kushte e bëjnë trupin më të prekshëm ndaj infeksioneve, përfshirë mykun oral.
• Personat që kanë diabet kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të mykut oral për shkak të faktit se pështyma e tyre përmban sasi të mëdha sheqeri, i cili ndihmon bakteret të rriten.
•  Përdorimi i antibiotikëve për një kohë të gjatë dhe të shpeshtë mund të shkaktojë myk oral, pasi ato prishin ekuilibrin natyror të mikroorganizmave të trupit tonë.
• Një faktor tjetër rreziku i mykut oral janë protezat, pasi ato mund të thajnë pështymën. 
• Foshnjat mund të preken nga myku i gojës nëse nënat kanë infeksione vaginale të Candidës pasi mund të transmetohet gjatë lindjes.

Cilat Janë Rreziqet Që Sjell Myku I Gojës?

Megjithëse myku i gojës zakonisht nuk përbën rrezik të madh për individët me një sistem imunitar të shëndetshëm, situata ndryshon për ata me imunitet të dobët. Nëse sistemi juaj imunitar është i komprometuar, infeksioni nga Candida mund të përhapet përtej gojës, duke prekur organe të rëndësishme si sytë, truri apo zemra, përmes rrjedhës së gjakut. Në raste të rralla, kjo përhapje mund të çojë në një gjendje të rëndë dhe të rrezikshme për jetën, siç është shoku septik. Ky është një komplikacion serioz që kërkon vëmendje të menjëhershme mjekësore. 

Parandalimi I Mykut Oral

Për të zvogëluar rrezikun e zhvillimit të mykut të gojës, ndiqni disa nga këto metoda të thjeshta, por të dobishme:

• Nëse mbani proteza, është thelbësore të siguroheni që ato përshtaten në mënyrë të përkryer. Bëni kontrolle të rregullta tek dentisti juaj për të verifikuar qëndrueshmërinë dhe përshtatjen e tyre, dhe mos harroni t'i hiqni protezat çdo natë për t'i pastruar dhe për t'i dhënë gojës suaj një pushim të nevojshëm. 
• Lajini dhëmbët dhe përdorni fill dentar të paktën dy herë në ditë, një herë në mëngjes dhe një herë para se të flini. Kjo ndihmon në mbajtjen e bakterieve nën kontroll. 
• Nëse merrni medikamente nga goja, është e rekomandueshme të lani dhëmbët pas çdo doze ose të shpëlani gojën me ujë për të larguar mbetjet që mund të kontribuojnë në rritjen e mykut. 
• Shmangni ushqimet me sheqer dhe acid. Këto ushqime mund të kontribuojnë në rritjen e baktereve dhe të kandidozës. Përpiquni të kufizoni konsumimin e tyre. 
• Nëse keni diabet, mbajtja e nivelit të sheqerit në gjak nën kontroll është kyçe për të ulur rrezikun e mykut të gojës dhe komplikacioneve të tjera.
• Nëse keni një infeksion mykotik vaginal, është e rëndësishme të ndërmerrni trajtimin sa më shpejt për të parandaluar përhapjen dhe për të shmangur komplikime të mëtejshme në pjesë të tjera të trupit. 
• Kontrolli i rregullt dentar është veçanërisht i rëndësishëm për ata që kanë diabet ose mbajnë proteza, pasi kjo ndihmon në parandalimin e problemeve si myku i gojës.
• Nëse keni gojë të thatë, konsultohuni me mjekun tuaj për opsionet e trajtimit. Pështyma është e rëndësishme për të mbajtur gojën të shëndetshme dhe për të parandaluar rritjen e mykut. 

Trajtimi I Mykut Oral

Duke qenë se myku mund të përhapet lehtësisht dhe shpejt, trajtimi duhet të synojë ndalimin e përhapjes dhe parandalimin e rikthimit të infeksionit. Trajtimi përshtatet sipas moshës, gjendjes shëndetësore dhe shkakut specifik të infeksionit.

Për individët me një sistem imunitar të fortë, mjeku zakonisht rekomandon medikamente antifungale, të cilat mund të jenë në formë pilulash, tabletash të tretshme, ose kremrash. Këto opsione terapeutike janë të dizajnuara për të trajtuar në mënyrë efektive infeksionin dhe për të siguruar që myku të mos rikthehet. 

Në rastet kur nëna ose foshnja është e infektuar nga ushqyerja me gji, mjeku mund të rekomandojë ilaçe antifungale për fëmijën dhe për nënën krem ​​për gjirin. Pas përfundimit të trajtimit, ju do të jeni në gjendje të riktheheni në ushqyerjen me gji si zakonisht.

Kur myku oral prek individët me sistem imunitar të dobësuar, mjekët shpesh rekomandojnë një kombinim të ilaçeve antifungale dhe suplementeve të vitaminave për të ndihmuar në forcimin e imunitetit. Një sistem imunitar më i fortë është kyç për të parandaluar rikthimin e infeksionit dhe për të mbajtur mykun nën kontroll. 

Trajtimet Shtëpiake Për Menaxhimin E Mykut Të Gojës

Edhe pse trajtimi mjekësor është i domosdoshëm për të luftuar mykun e gojës, disa trajtime në kushtë shtëpie mund t’ju ndihmojnë të lehtësoni simptomat:

• Përdorni ujë të ngrohtë me kripë për të shpëlarë gojën dhe për të ndihmuar në minimizimin e baktereve.
• Ndërroni furçën e dhëmbëve rregullisht gjatë trajtimit për të shmangur rizhvillimin e infeksionit. 
• Shmangni shpëlarësit që përmbajnë alkool, pasi ato mund të irritojnë mukozën e gojës. 
• Përdorni një furçë dhëmbësh me qime të buta për të parandaluar dhimbjen dhe gjakderdhjen e mishrave të dhëmbëve.

Pyetjet më të Shpeshta

Disa nga pyetjet e zakonshme të bëra në lidhje me mykun oral mund të jenë:

A Shkakton Dhimbje Myku Oral?

Nëse myku oral nuk trajtohet në kohën e duhur, mund të shkaktojë dhimbje dhe parehati të konsiderueshme, veçanërisht gjatë ngrënies. Kjo mund të përfshijë një ndjesi djegieje në gojë, e cila mund të jetë shumë e bezdisshme. Në raste më të rënda, mund të formohen lezione të bardha brenda gojës, të cilat mund të rrjedhin gjak nëse kruhen ose preken. Kjo mund të çojë në dhimbje të vazhdueshme dhe një ndjesi të pa rehatshme në gojë.

A Është Myku Oral Ngjitës?

Ndërsa myku oral nuk transmetohet nga një i rritur te tjetri, situata ndryshon kur bëhet fjalë për foshnjat dhe prindërit. Gjatë ushqyerjes me gji, nënat dhe foshnjat mund ta kalojnë infeksionin mes njëri-tjetrit, duke bërë që kujdesi dhe trajtimi i duhur të jenë të domosdoshëm për të dy. 

A Trajtohet Vetë Myku Oral?

Myku oral zakonisht nuk kurohet vetë dhe kërkon trajtim mjekësor për të qenë sa më efektive. Pa trajtimin e duhur, infeksioni mund të zgjasë për një periudhë të gjatë dhe të rrisë rrezikun për komplikime serioze. Për të parandaluar përkeqësimin e situatës, është e rëndësishme të kërkoni trajtim mjekësor sa më shpejt të jetë e mundur. 

Sa Zgjat Myku Oral?

Kur trajtohet siç duhet, myku oral zakonisht largohet brenda pak ditësh deri në disa javë, në varësi të ashpërsisë së infeksionit dhe përgjigjes së organizmit ndaj trajtimit. Raste të lehta mund të zgjidhen brenda disa ditësh, ndërsa infeksionet më të rënda mund të kërkojnë trajtim të zgjatur. 

A Mund Të Puthësh NëSe Ke Myk Oral?

Megjithëse myku oral nuk është një infeksion ngjitës, puthja mund të përhapë majanë që e shkakton atë, veçanërisht te njerëzit me faktorë rreziku si një sistem imunitar i dobët. Ndërsa infeksioni vetë nuk transmetohet lehtë nga një person tek tjetri, majaja mund të kalojë, duke rritur rrezikun e zhvillimit të mëllenjës te individët e ndjeshëm. Për të shmangur përhapjen e mundshme, është më mirë të kufizoni kontaktin e afërt derisa infeksioni të trajtohet plotësisht. 

A Duhet Të Lani Dhëmbët Nëse Keni Myk Oral?

Për të mbajtur gojën të shëndetshme gjatë trajtimit të mykut oral, është e rëndësishme të lani dhëmbët dy herë në ditë. Kjo ndihmon në largimin e mbetjeve ushqimore dhe pllakës bakteriale që mund të përkeqësojnë infeksionin. Përdorni një furçë dhëmbësh me qime të buta për të shmangur irritimin e zonave të prekura. Pas larjes, shpëlajeni gojën me ujë të pastër ose me ujë të kripur për të reduktuar inflamacionin dhe për të reduktuar çdo shqetësim.